เหมาะอย่างมากสำหรับสายท่องเที่ยวแนว Adventure เพราะหนทางที่จะไปดอยแห่งนี้ทุรกันดารต้องอาศัยความทรหดอดทนกันมากหน่อย ประกอบกับเป็นสถานที่ที่เพิ่งค้นพบใหม่ได้ไม่นานของจังหวัดเชียงราย จึงยังไม่มีสิ่งอำนวยความสะดวกใดๆ มากมายนัก และนักท่องเที่ยวก็ยังมีน้อยด้วย
“ภูอานม้า” จัดเป็นแหล่งท่องเที่ยวแห่งใหม่ในบริเวณโครงการบ้านเล็กในป่าใหญ่ ตามพระราชดำริ บ้านหนองห้า ตำบลร่มเย็น อำเภอเชียงคำ จังหวัดพะเยา ความสวยงามของธรรมชาติที่นี่ไม่แพ้ภูชี้ฟ้า หรือยอดภูลังกา
เหตุที่เรียก “ภูอานม้า” เพราะว่าธรรมชาติสรรค์สร้างให้มีความโค้งเว้าระหว่างเขาสองลูกดูเหมือนรูปอานม้า จึงเป็นที่มาของชื่อดังกล่าว
พื้นที่ทั้งหมดของที่นี่ประมาณ 40 ตารางกิโลเมตร หรือประมาณ 25,000 ไร่ อยู่ในเขตป่าสงวนแห่งชาติ และอยู่ในเขตพื้นที่ลุ่มน้ำชั้น 1A ในพื้นที่รับผิดชอบของหน่วยจัดการต้นน้ำดอยผาหม่น กรมอุทยานแห่งชาติฯ สูงจากระดับน้ำทะเลปานกลางประมาณ 1,500 เมตร มีอาณาเขตติดต่อชายแดนไทยกับสาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาว (สปป.ลาว)
เดิมพื้นที่บริเวณนี้เป็นที่ตั้งของชุมชนขาวเขาเผ่าเย้า บ้านหนองห้า อาศัยอยู่ทำกินประมาณ 20-30 หลังคาเรือน ส่วนใหญ่ปลูกข้าว พืชไร่พวกข้าวโพด และไม้ผลเมืองหนาว เช่น ท้อ บ๊วย สาลี่ เป็นต้น เนื่องจากมีอากาศค่อนข้างเย็น และมีน้ำตลอดทั้งปี
แต่เป็นเพราะการเดินทางไปยังหมู่บ้านต้องใช้เส้นทางเดินเท้าประมาณ 6-7 กิโลเมตร จึงทำให้ไม่สะดวกสำหรับชาวบ้านจนต้องมีการย้ายออกไปตั้งถิ่นฐานใหม่ที่บ้านต้นผึ้ง หมู่ที่ 16 ตำบลร่มเย็น พื้นที่บ้านเย้าหนองห้า จึงกลายเป็นที่รกร้างว่างเปล่า หากจะเดินทางเพื่อไปยังภูอานม้าซึ่งอยู่ห่างจากหมู่บ้านราว 4-5 กิโลเมตร จะมีถนนทางขึ้นไปจนถึงลานจอดรถ จากนั้นต้องเดินเท้าขึ้นไปอีกราว 300 เมตรถึงจะถึงภูอานม้า
เนื่องจากสถานที่ยังใหม่มากจึงไม่มีร้านอาหารหรือห้องน้ำไว้คอยบริการ ใครอยากลองไปผจญภัยก็ต้องเตรียมตัวให้พร้อมทั้งอาหาร และสัมภาระที่จำเป็น
ที่สำคัญต้องให้พ้นจากช่วงวิกฤติโรคระบาดโควิด-19เสียก่อนจึงจะไปได้
อัพเดตเรื่องราวทัวร์ศิลปวัฒนธรรม ได้ที่ เพจเฟซบุ๊กทัวร์มติชนอคาเดมี
