ชวนไปดู "แหล่งฝังศพสมัยสำริด" อายุมากกว่า 3000 ปี ที่กรมศิลปากรขุดพบล่าสุด ยกเป็นแหล่งเรียนรู้โบราณคดีสมัยก่อนประวัติศาสตร์ของกาญจนบุรี
นายประทีป เพ็งตะโก อธิบดีกรมศิลปากร เปิดเผยว่า จากการที่กรมศิลปากรได้ดำเนินโครงการพัฒนาและเพิ่มศักยภาพพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติบ้านเก่า ตำบลบ้านเก่า อำเภอเมืองกาญจนบุรี โดยมอบหมายให้สำนักศิลปากรที่ 2 สุพรรณบุรี ดำเนินการขุดค้นเพิ่มเติมที่บริเวณแหล่งโบราณคดี “โรงเรียนวัดท่าโป๊ะ” ซึ่งเป็นพื้นที่ที่พบแหล่งโบราณคดีสมัยก่อนประวัติศาสตร์ ช่วงสมัยหินใหม่จนถึงสมัยโลหะ การขุดค้นเพิ่มเติมทำให้พบว่า บริเวณดังกล่าวเป็นแหล่งฝังศพสมัยสำริด โดยปัจจุบันขุดพบหลุมฝังศพแล้ว จำนวน 24 หลุม ฝังร่วมกับภาชนะดินเผา เครื่องประดับจากเปลือกหอย ขวานสำริดมีบ้อง
นายประทีป กล่าวว่า การค้นพบสำคัญในครั้งนี้ ได้แก่ การขุดพบพื้นที่ผลิตโลหะสำริด กำหนดอายุทางวิทยาศาสตร์ได้ระหว่าง 2491-3083 ปีมาแล้ว ได้นำมาวิเคราะห์ร่วมกับข้อมูลจากแหล่งโบราณคดีบ้านเก่า จึงสามารถเชื่อมโยงการใช้พื้นที่ได้ว่ามีการตั้งถิ่นฐานบริเวณนี้มาตั้งแต่สมัยหินใหม่ ซึ่งปรากฏแหล่งฝังศพขนาดใหญ่อยู่บริเวณแหล่งโบราณคดีบ้านเก่า(แหล่งนายบางและนายลือ) ริมห้วยแมงลัก สาขาของแม่น้ำแควน้อย ต่อมาในสมัยสำริดได้เปลี่ยนสถานที่ฝังศพมายังริมแม่น้ำแควน้อย คือบริเวณแหล่งโรงเรียนวัดท่าโป๊ะแห่งนี้ จนกระทั่งในสมัยเหล็ก ได้ขยายการใช้พื้นที่ลงใต้ไปตามแม่น้ำ จึงกล่าวได้ว่าแหล่งโบราณคดีโรงเรียนวัดท่าโป๊ะเป็นตัวแทนของแหล่งฝังศพสมัยสำริด
ความสำคัญของการขุดพบแห่งนี้ยังทำให้นักโบราณคดีทราบถึงพัฒนาการทางสังคมของชุมชนสมัยก่อนประวัติศาสตร์ ในพื้นที่ตำบลบ้านเก่า ไล่เรียงตั้งแต่สมัยหินใหม่ สมัยสำริด และสมัยเหล็กได้อย่างต่อเนื่อง ถือเป็นการเติมเต็มช่องว่างของหลักฐานทางโบราณคดีในช่วงเวลาที่ขาดหายไปให้สมบูรณ์
“แหล่งโบราณคดีโรงเรียนวัดท่าโป๊ะ มีศักยภาพที่แสดงให้เห็นถึงความสำคัญในทางวิชาการโบราณคดีสมัยก่อนประวัติศาสตร์ ของพื้นที่ซึ่งตั้งอยู่ในที่ราชพัสดุแปลงติดกับพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ บ้านเก่า จึงมีความพร้อมที่จะพัฒนาเป็นแหล่งศึกษาเรียนรู้ทางด้านโบราณคดีและประวัติศาสตร์ในลักษณะของหลุมขุดค้นเปิด (site museum) โดยเป็นส่วนหนึ่งของแผนการพัฒนาพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติบ้านเก่า จังหวัดกาญจนบุรี ให้เป็นศูนย์กลางแหล่งเรียนรู้ด้านโบราณคดีสมัยก่อนประวัติศาสตร์ประจำภาคตะวันตกของประเทศ ตามนโยบายการพัฒนาแหล่งเรียนรู้ของกรมศิลปากร ดังนั้น กรมศิลปากรจะดำเนินการขอใช้พื้นที่ดังกล่าวจากกรมธนารักษ์ตามระเบียบต่อไป
สำหรับแหล่งโบราณคดีบ้านเก่า (แหล่งนายบางและนายลือ) ตำบลบ้านเก่า อำเภอเมืองกาญจนบุรี พบหลักฐานการใช้พื้นที่ตั้งแต่สมัยหินกลาง กำหนดอายุราว 10,000-8,000 ปีที่ผ่านมา และสมัยหินใหม่ถึงสมัยโลหะ กำหนดอายุได้ราว 3,720 ปี ได้แก่พื้นที่ตั้งแต่แหล่งถ้ำเขาทะลุ ถ้ำเม่น ถ้ำหีบ รวมถึงแหล่งโบราณคดีบ้านเก่า (แหล่งนายบาง) ที่มีอายุกว่า 3,000–4,000 ปี เป็นแหล่งโบราณคดีสมัยก่อนประวัติศาสตร์ที่มีชื่อเสียงไปทั่วโลก ในฐานะตัวแทนของสังคมเกษตรกรรมระยะแรกเริ่มของไทย
อัพเดตเรื่องราวทัวร์ศิลปวัฒนธรรม ได้ที่ เพจเฟซบุ๊กทัวร์มติชนอคาเดมี
